Hjartað þitt kom við hjartað mitt og ég varð fangi ástar og vináttu

"Tengsl okkar við aðra manneskju eiga ekki einungis að byggjast á augnsambani og líkamstengslum heldur líka dýpri tengslum þar sem hjarta mætir hjarta." - Pierre Teilhard de Chardin

 

Að falla í gryfju ástarinnar byggist að mestu leyti á sömu grundvallaratriðum og að falla í gryfju vináttunnar.  Fallið í gryfju ástar kallast víst í daglegu tali að verða ástfanginn, eða jafnvel ást við fyrstu sýn.  Getum við þá á sama hátt kallað það að verða vináttufanginn eða vinátta við fyrstu sýn ?  Það er alla vega ekki eitthvað sem maður heyrir á hverjum degi - það er samt ekki svo vitlaus pæling.  Ástfanginn - hvað felst í þessu orði ?  Maður er fangaður af ást og ætti þá undir öllum kringumstæðum einnig að geta verið fangaður af vináttu.  Ást og vinátta eru frekar óljós fyrirbæri og eru alls ekki auðskýranleg.  Hver og einn túlkar þau á sinn hátt.  Þrátt fyrir þennan óljósa hluta þessara fyrirbæra þá getum við eflaust talið upp nokkur atriði sem setja grunninn í báðum tilvikum.  Sökkullinn er byggður úr sterku efni - nokkrum mikilvægum athöfnum.  Það er að elska, treysta, trúa fyrir, sýna skilning, gefa af sér og þiggja það sem hinn gefur.  Þetta eru athafnir sem svona svart á hvítu virðast mjög einfaldar - en þegar á hólminn er komið, vill annað koma í ljós.  
Ást við fyrstu sín, falla fyrir einhverjum, verða ástfanginn - þetta eru allt athafnir sem eiga sér dularfull orsök.  Það er eitthvað sem veldur því að maður dregst að, laðast að persónunni - án þess að vita hvað það er.  Það sem er svona dularfullt við þetta er að maður getur laðast að einhverjum án þess að vita eitthvað um manneskjuna.  Það er eins og hjarta hennar kalli á þitt og við í huganum höfum ekkert með þetta að gera - algjörlega óháð okkar meðvitund.  Þetta þarf ekki endilega að eiga við um ást - heldur getur þetta jafnvel gerst á sviði vináttunnar.  Maður getur aftur á móti auðveldlega látið gabba sig í þessum efnum.  Ef við vitum eitt lítið atriði um manneskjuna - þá getur þetta litla atriði heillað okkur upp úr skónum.  Í þessu tilviki kemur meðvitund okkar við sögu og platar litla hjartað okkar - það fær ekki að vinna í friði.  Þetta litla atriði sem laðaði okkur að sér og hafði eitthvað við sig sem heillaði okkur lætur okkur fá væntingar um fleiri atriði með sama aðdráttarafl.  Við vonumst hreinlega til þess að manneskjan sé byggð úr fullt af svipuðum atriðum sem heilla okkur öll.  Við berum væntingar til þess að manneskjan sé á einn eða annan hátt og verðum því fyrir vonbrigðum þegar annað kemur á daginn.  Það sem er því athyglisvert við þessa aðlöðun sem til verður án okkar meðvitundar er það að við berum engar væntingar.  Við búumst ekki við neinu af henni - því við finnum bara að "sálin" eða "hjarta" hennar dregur okkur að sér.  Þá komum við til móts við manneskjuna laus við allar væntingar - tilbúin að framkvæma allar þær athafnir sem vinátta eða ást byggist á.  Við tökum manneskjunni eins og hún er - við elskum hana þrátt fyrir alla gallana, þeir eru heillandi á einhvern hátt líka.  Það er hreint ekki auðvelt að gera greinarmun á þessu tvennu og þegar tilfinningarnar tala þá segja þær alltaf það sama - fiðrildin kitla okkur í maganum.  Það þarf því að kafa mjög djúpt inn í sálina til að komast að uppruna fiðrildanna.  Uppruninn er sjaldan merktur stórum stöfum...Þegar komið er yfir þennan fyrsta þröskuld þá er langt ferðalag framundan sem felst í því að læra að elska, viðhalda ástinni, vináttunni, svo hún brenni ekki út.  Í það ferðalag tel ég mig ekki fær um að vísa ykkur veginn svo ég læt skilið við ykkur hérna.  Eitt er ég alla vega sannfærð um og það er að maður getur jafn vel orðið vináttufanginn eins og ástfanginn.

Næsta stoppustöð - Paradísarvegur

Þegar maður vaknar með þetta útsýni, getur maður ekki verið staddur annars staðar en á Hamingjuvegi 1.  Ef ég túlka rétt þær flóknu tilfinningar sem ólga innra með mér þá er ég enn stödd þar.  Samkvæmt kortinu er best ég haldi mér bara á þessum vegi í svona þrjár vikur og þá mun ég vonandi enda á Paradísarvegi umkringd íslenskum perlum.  Allt í kringum mig eru fullt af villigötum - ég á það til að poppa stundum inn á þær í smá stund en mér tekst alltaf að komast aftur inn á Hamingjuveginn.  Það eru fullt af freistingum í kringum mig sem reyna að ýta mér út í það að vera sorgmædd, hrædd, týnd og leið.  Það er mikið af fólki í kringum mig sem á mjög erfitt, ástandið er erfitt sama hvert litið er - annað hvort er það þjóðfélagsástand eða fjölskylduástand.  Fólk er veikt, er að missa vinnuna, vini sína eða að taka erfiðar og mikilvægar ákvarðanir.  Það hefur svo sannarlega áhrif á mann að umgangast og vera partur af slíkum aðstæðum.  Manni finnst maður vera nagaður að innan, maður gefur meira af sér heldur en maður nokkurn tíman á fyrir sjálfan sig og þar af leiðandi dettur maður á nefið.  Hugurinn fyllist af níðþungum þankadropum sem þrá það eitt að komast út um munninn til næsta viðmælenda.  Ef enginn er viðmælandinn gætu þessir dropar stolist út um augun, hver veit ?  Þá og þegar er kominn tími til að standa upp, dusta af sér rykið, rétta vel úr sér, draga djúpt að sér andann og halda áfram - sterkari fyrir vikið.  Maður byrgir sig upp, gerir skjöldinn sterkari og vonast til að takast betur á við næsta fall.  Maður hefur sterka tilhneigingu til að vilja hjálpa þeim sem eiga erfitt og eru hjálparþurfa, en maður verður á sama tíma að virða sín takmörk og ekki leyfa þeim að éta mann að innan.  Maður verður að kunna að segja NEI, setja takmörk, taka ekki of mikið inn á sig og átta sig á því að maður er engin hetja sem bjargar heiminum.  Ég er bara lítil og brothætt perla sem bíð spennt eftir því að komast á Paradísarveg.  Nú passa ég mig betur á öllum hættunum og reyni að koma heil heim.  Það er einhver sem er að vinna vinnuna sína því ég virðist þrátt fyrir allan þennan ólgusjó af tilfinningum vera stödd á Hamingjuvegi.  Engin "hamingja" er fullkomin og því á hún það til að heita stundum bara "amingja" eða haming".  Það er að segja ég á það til að misstíga mig af og til - sem gerir það að verkum að hamingjan er í góðu jafnvægi - ekki of mikið af því góða né því slæma.  Svo getur maður líka breytt því slæma í eitthvað meira jákvætt.  Hugsum okkur að þegar það rignir þá sé sólin að kveðja okkur með tárum - er það ekki fallegra ?  Það lyftir allavega munnvikunum á aðeins hærra plan, svo er það undir okkur komið að lyfta restinni.  Ef trúin og viljinn er fyrir hendi þá ætti það ekki að vera neitt of þungt skref fram á við.

Eins og lítið blóm sem lítur til himins

Það eiga eflaust allir eða hafa einhvern tíman átt fyrirmynd.  Fyrirmyndin er manni eins og Guð, maður vill vera eins og hún og manni finnst allt sem hún gerir vera fullkomið, manni finnst hún vera ótrúlega hamingjusöm, maður dýrkar þessa persónu og lítur upp til hennar eins og lítið blóm til himins.  Hún er langt fyrir ofan mann í stiga lífsins, hún er þar sem manni langar að vera, það sem maður vill vera og það getur verið hálf óþægilegt að dýrka einhvern upp að þessu marki.  Það liggur við að manni langi bara að gefast upp því þetta virðist endalaust bras að reyna og reyna.  Eins óþægilegt og þetta getur verið þá er það toppurinn á tilverunni þegar þú kemst að því að þú þarft ekki lengur að dýrka fyrimyndina þína - þú ert á sama plani og hún.  Þegar þú kemst að því að fyrirmyndin þín er ekki fullkomin, þegar þú kemst að því að hamingjan hennar er fölsk fingurgómahamingja og að hlið hennar sem þú dýrkaðir var jafn fölsk.  Þá loksins er eins og þungu fargi sé af þér létt.  Þú kynnist fyrirmyndinni eins og hún er í raun og veru en ekki eins og þú hélst að hún væri.  Þú kemst að því að hún er jafn mikilvæg og þú, hún er hvorki hamingjusamari né betri en þú þó svo hún sé ef til vill betri en þú á einhverjum sviðum.  Ert þú þá ekki bara betri en hún á öðrum sviðum ?  Það eiga allir sína galla og kosti - líka fullkomna fyrirmyndin.  Það stóra skref sem maður tekur þegar maður loksins áttar sig á öllu þessu er eitt af þeim sáru skrefum í þroskaferli líkama, hugar og hjarta.  Þú ert tilbúinn að lifa sáttur með sjálfan þig - brotna eða óbyggða sjálfsmyndin þín er orðin heil.  Sjálfsmyndarpúslið er samt aldrei fullklárað - þó svo hún virðist í dag vera eins fullkomin og hún getur verið er alltaf hægt að gera betur, hún verður kannski ekki fallegri en hún verður án efa stærri.  Maður hefur allt lífið framundan til að halda áfram að finna púsl sem passa inn í sjálfsmyndina - sem gerir hana sterkari og sterkari með árunum.  Maður kemst smátt og smátt að því að maður þarf ekki að reyna að vera eins og fyrrimyndin sín eða einhver annar en maður er heldur er bara best að vera maður sjálfur.  Það er langt ferli að læra að elska sjálfan sig og trúa á sjálfan sig en það er því sem við byggjum allt annað.  Það þarf sökkul til að byggja hús og eins þarf sökkul til að byggja sterka persónu.  Þegar allt kemur til alls, þegar þú lærir að elska sjálfan þig, trúir á sjálfan þig, treystir á sjálfan þig þá væntanlega finnum við það sem allir eru að leita að - ekki fingurgómahamingju heldur þessa innri hamingju.  

Bjarki Snær flutti mér þær fréttir að hann hefði verið valinn í handboltalandsliðið undir 15 ára.  Hann var að sjálfsögðu mjög stoltur en á sama tíma mjög hissa - hann er ekki einn af þeim sem veit af hæfileikum sínum og montar sig því ekki af þeim.  Fyrsta æfingin hjá honum var mjög erfið - hann var eflaust stressaður og var að reyna að gera meira en hann gat.  Hann áttaði sig fljótt á því og sagði mér að næst þá ætlaði hann bara að vera hann sjálfur!  Það gekk vonandi betur - það er nefnilega svo erfitt að reyna að vera einhver annar en maður er og gera meira en maður er fær um.  Það var því litli bróðir minn sem veitti mér innblástur til skrifa þessa.  Það var líka hann sem sagði mér fyrir nokkrum árum að í raun og veru þá er lífið bara yndislegt.  Ég endurtek þessi orð stolt, ánægð og hendi í leiðinni þungu fargi af sjálfri mér.  Lífið er yndislegt!